Mesleki Yeterlilik Hakkında Sorular

MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU (MYK)
MYK meslek standartlarını temel alarak teknik ve mesleki alanlarda ulusal yeterliliklerin esasını belirleme, ölçme ve değerlendirme sonucunda sertifikalandırmaya ilişkin kurumdur. Eğitim ile istihdam arasındaki ilişkiyi güçlendirmek ve hayat boyu öğrenme kültürünü oluşturmayı hedefler. En temel görevi ise Türkiye’de ulusal yeterlilik sistemini oluşturmak ve işletmektir.
Mesleki Yeterlilik Belgesi Nedir?
Bireylerin kendi öğrenim ve kazandıkları mesleklerde (Usta çırak ilişkisi gibi), MYK’nın yetkilendirdiği belgelendirme kuruluşlarında ilgili ulusal yeterliliğe göre sınava girerek başarılı olma sonucunda verilen belge olup bu sayede kişiler ustalığını kanıtlama imkânı bulurlar. Bu belgenin öneminin en basit örneklerinden biri ise bireyin iş başvurusu esnasında veya çalıştığı sektörde mesleğini, beceri ve yetkinliğini sergileme şansı sunar ve kanıtlar.
Mesleki Yeterlilik Belgesinin Zorunluluğu nedir?
5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununca Çalışma Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu alanlarda faaliyet veren 143 meslekte belge zorunluluğu vardır. Bu zorunluluktaki amaç iş kazalarını ve ölümleri en aza indirgemek, üretimde verimliliğin artması, nitelikli ve belgeli iş gücünün oluşması, orta ve uzun vadede işsizliğin azalmasını, kaliteli ürün ve hizmet sunulması, zaman ve malzemeden kazanç sağlamak vb. hedeflenmektedir. T.C. Çalışma Bakanlığının İstatistik raporuna göre %25 MYK belgeli personellerde iş kazasının azaltıldığı belirtilmiştir.
Hangi mesleklerde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almak zorunludur?
- 5544 sayılı Kanun gereğince; tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfa giren ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yayımlanan tebliğlerde belirtilen mesleklerde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişiler çalıştırılamamaktadır.
Belge alma zorunluluğu olan mesleklerde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almak için ne kadar süremiz var?
- Belgesi olmadan çalışanların, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan Tebliğin yayım tarihinden itibaren 12 ay içerisinde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alması gerekmektedir. Örneğin, 26 Eylül 2017 tarihli Tebliğde belirtilen mesleklerde çalışanlar 26 Eylül 2018 tarihine kadar MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almalıdır.
Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğundan Muaf Tutulan Belgeler nelerdir?
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış kişiler ve Milli Eğitim Bakanlığına (MEB) bağlı mesleki eğitim okullarından ya da üniversitelerin mesleki ve teknik eğitim veren bölümlerinden mezun olan kişiler o alanlardan MYK Belgesi alma zorunluluğu yoktur. Bu alanların dışında kalan tüm kurs bitirme belgesi, sertifika vb. belgeler çalışma hayatında geçersizdir.
Belge alma zorunluluğu olan mesleklerde belge almazsam ne olur?
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı iş müfettişleri tarafından yapılan denetimlerde ilgili mesleklerde belgesiz çalışan tespit edilmesi halinde işveren veya işveren vekiline belgesiz çalışan kişi başına 627 TL idari para cezası uygulanması hükme bağlanmıştır.
Mesleki Yeterlilik Belgesi Devlet Teşviki nedir?
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde faaliyet veren mesleklerde, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından belge zorunluluğu getirilmiş ilk belgelendirmede geçerli olmak üzere sınavlardan başarılı olan adayların sınav ücretleri T.C. Vatandaşı olma sureti ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.
Belge alma zorunluluğu olan mesleklerde belge almak isteyenlere teşvik var mı?
- Belge zorunluluğu olan mesleklerde sınavlara girip belge almaya hak kazanan kişilerin, Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenmiş limitler dâhilinde sınav ücretlerinin tamamı ile belge masraf karşılıklarının tamamı 2019 yılının sonuna kadar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.
Belge zorunluluğu olan mesleklerde uygulanan teşvikten yararlanırsam sınav ücreti ne zaman iade ediliyor?
- Kişinin teşvikten yararlanma talebinin yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından MYK’ye bildirildiği tarihi takip eden ayın 21’i ile 30’u arasında sınav ücretleri iade edilmektedir.
Belge alma zorunluluğu olan mesleklerde uygulanan teşvikten yararlanmak için neler yapmak gerekiyor?
- Teşvikten yararlanmak isteyen kişilerin yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına sınav başvurusu yaparken teşvikten yararlanmak istediklerini bildirmeleri ve kendilerine ait banka hesap numarası bilgisi vermeleri yeterlidir. Sınavlar sonucunda belge almaya hak kazanan kişilerin ödemiş oldukları sınav ücretleri kendilerine iade edilmektedir ve bu kişilerden belge masraf karşılığı talep edilmemektedir.
Sınav ücretini işverenim ödeyebilir mi ve geri ödeme işverenime yapılabilir mi?
- 10 kişi ve üzeri sayıda aday için üçüncü kişiler veya kuruluşlar (işverenler) tek nokta başvurusu yaparak adayların sınav ücretlerini karşılayabilmektedir. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanıp teşvikten yararlanma hakkı elde etmiş kişilerin sınav ücretleri, ödemeyi yapmış olan üçüncü kişiye veya kuruluşa geri ödenir.
Mesleki Yeterlilik Belgesi Nasıl ve Nerden Alınır?
TÜRKAK ve MYK tarafından denetlenen belgelendirme standartlarına göre akredite olmuş YBK giderek veya internet adresleri üzerinden başvuru yapılır. Belge almaya uygun olanları belirlendikten sonra girecekleri alanın ücretleri yatıran kişilerin kayıtları alınır. Devamında adil ve tarafsız şekilde yazılı ve uygulamalı olmak üzere 2 aşamalı sınava tabii tutulur ve başarılı olan adaylara girmiş olduğu yetkili kurumca belgeleri verilir.
Belge zorunluluğu getirilmiş mesleklerde Milli Eğitim Bakanlığı'nın verdiği eğitimler ve eğitim belgeleri geçersiz mi oldu?
- Hayır, eğitim ihtiyacı olan kişiler eğitim almaya devam etmektedir. Ustalık belgesi ve diploma dışındaki belgeler 5544 sayılı Kanun gereği çalışma şartını karşılamadığı için kalfalık belgesi, katılım belgesi, geçici ustalık belgesi, vb. sahiplerinin MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alması gerekmektedir.
Hem duvarcıyım hem de sıvacıyım, ikisi de Tebliğlerde yer alıyor. İkisi için ayrı ayrı mı belge almam gerekiyor?
- Evet, ayrı ayrı ikisi için de MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almanız gerekmektedir.
Bulunduğum şehirde sınavlara girebilir miyim?
- Evet, girebilirsiniz. Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları, aday sayısına ve altyapısına bağlı olarak her şehirde sınav yapabilmektedir. Bulunduğunuz şehirde sınav yapabilen kuruluşların isimlerine ve iletişim bilgilerine www.myk.gov.tr/nerede internet adresinden ulaşabilirsiniz.
Sınava girmek ve belge almak için ücret ödeniyor mu?
- Sınavlara girebilmek için sınav öncesinde ilgili yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşuna sınav ücretinin ödenmesi gerekmektedir. Meslek bazında sınav ücretlerine ulaşmak için tıklayınız. - Ayrıca, sınavlar sonucunda belge almaya hak kazanan kişilerin belge masraf karşılığını da ödemesi gerekmektedir ancak MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu getirilmiş mesleklerde uygulanan teşvikten yararlanan kişilerden belge masraf karşılığı talep edilmemektedir.
Sınavlarda başarısız olursam ne oluyor? Yeniden sınava girmek için sınav ücreti ödemem gerekiyor mu?
- Sınavların tamamında ya da bir bölümünde başarısız olan kişiler yeniden sınavlara katılabilirler. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu olan mesleklerde teşvikten yararlanmak istediğini bildirmiş kişiler 1 kere sınav ücreti ödeyerek aynı kuruluşta 3 kez, söz konusu teşvikten yararlanmayan kişiler ise 1 kere sınav ücreti ödeyerek aynı kuruluşta 2 kez sınava girme hakkına sahiptir. Söz konusu ücretsiz sınav haklarının tamamını kullanıp belge almaya hak kazanamayan kişiler tekrar sınav ücreti ödeyerek sınavlara katılabilirler.
Sınavlara girmeden önce eğitim veriliyor mu?
- Hayır, yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları adayları eğitime tabi tutmaksızın doğrudan sınavlara almaktadır.
Sınavlara girmek için eğitim ya da deneyim şartı aranıyor mu veya başka sınava giriş şartları var mı?
- Sınav ve belgelendirmesi yapılabilen ulusal yeterliliklerin %95’inde sınavlara katılmak için hiç bir şart bulunmamaktadır. Sınavlara giriş şartı bulunan ulusal yeterliliklerdeki giriş şartlarını ilgili ulusal yeterliliğin “Yeterlilik Sınav(lar)ına Giriş Şartları” bölümünde bulabilirsiniz.
Belge almam ne kadar sürer?
- Sınav ve belgelendirme faaliyetleri yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından yürütülmektedir. Sınav süreleri meslekten mesleğe farklılık gösterebilmektedir. Sınav süreleriyle ilgili bilgiye yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları ile iletişime geçerek öğrenebilirsiniz. Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarının belge almaya hak kazanan kişileri MYK’ye bildirmesini takip eden 4-6 iş günü içerisinde belgeler yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına teslim edilmektedir.
Belgenin geçerlilik süresi var mı?
- Belge geçerlilik süresi ulusal yeterliliklerde belirtilmektedir, yeterliliklerin büyük çoğunluğunda bu süre 5 yıl olarak tanımlanmıştır. Bilişim sektöründe yer alan mesleklerde 4 yıl, kaynak mesleklerinde ise 2, 3 veya 6 yıl olarak değişkenlik göstermektedir.
Belge alma zorunluluğu getirilmemiş mesleklerde çalışanların da MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alması gerekiyor mu?
- Zorunluluk bulunmamakla birlikte mesleki yeterliliğini geçerli kılmak ve teşvik ve desteklerden yararlanmak isteyen kişilerin MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alması tavsiye edilmektedir.
MYK Mesleki Yeterlilik Belgeleri yurtdışında da geçerli midir?
- MYK Mesleki Yeterlilik Belgelerinin yurtdışında da geçerli olabilmesi için ülkemiz ile diğer ülkeler arasında karşılıklı tanıma anlaşmalarının imzalanması gerekmektedir. İleriki süreçte MYK Mesleki Yeterlilik Belgelerinin yurtdışında da geçerli olabilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir.

 

Adaylar ve Belge Sahipleri Tarafından Sıkça Sorulan Sorular

Sınav sonuçlarımı ve belge hak edip etmediğimi nereden öğrenebilirim?
- MYK Web Portalındaki “Sorgulama” başlığı altındaki Aday Sorgulama bölümünden veya e-Devlet Kapısı üzerinden sınav sonuçlarınızı, belge bilgilerinizi ve teşvik işlemlerinizi görebilirsiniz. Söz konusu bilgiler yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından Portala işlenmektedir, bilgilerde eksiklik veya hata görürseniz sınavlarına girmiş olduğunuz yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu ile görüşüp bilgilerin düzeltilmesini talep edebilirsiniz.
Gözetim nedir? Sınavlarına girmiş olduğum Kuruluş benden çeşitli belgeler istiyor, bu belgeleri vermek zorunda mıyım?
- Gözetim, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibinin belgesinin geçerlilik süresi içerisinde ilgili mesleki yeterliliği sürdürdüğünün tespit edilmesi amacıyla yapılan izleme ve değerlendirme faaliyetleridir. Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları ulusal yeterliliklerde belirtilen gözetim şartlarına uygun olarak gözetim zamanı geldiğinde belge sahiplerinden o meslekte aktif olarak çalışmayı sürdürdüğünü gösterir kanıt ve kayıtları iletmelerini talep ederler. - Belge sahibi istenen kanıt ve kayıtları ilgili yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşuna iletmelidir aksi takdirde kuruluş ilgili belgeyi askıya alma ve iptal etme hakkına sahiptir.
Belgemin geçerlilik süresi bitince ne oluyor? Belge yenileme ne anlama gelmektedir?
- Belge yenileme, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesinin geçerlilik süresi sonunda belge sahibinin mesleki yeterliliğini sürdürdüğünün tespit edilmesi ve mesleki yeterliliğini devam ettiren kişinin yeniden belgelendirilmesi faaliyetleridir. MYK Mesleki Yeterlilik Belgeli kişi geçerlilik süresi bitmeden önce belgesini yenileyebilir, eğer yenileme işlemlerini yapmazsa geçerlilik süresi tamamlandığında belgesinin geçerliliği sona erer. Yenileme işlemlerinin belgesi alınmış aynı Kuruluşta yapılması zorunlu değildir, ilgili yeterlilikte yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarından tercih edilen herhangi birinde belge yenileme yapılabilir.
Sınav sonuçlarımda başarılı olduğumu gördüm, belgemi ne zaman ve nerden alabilirim?
- Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları sınavlar sonucunda prosedürlerinde belirtilen süre zarfında belge taleplerini Kurumumuza bildirmektedir. Belge talebi Kurumumuza iletildikten sonra en geç 5 iş günü içerisinde belge ve kimlik kartları yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına iletilmektedir.
Belgemi kaybettim, yeniden basılmasını ve bana gönderilmesini sağlayabilir misiniz?
- Belgeyi aldığınız yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşu ile görüşmeniz ve yeniden basım talebinizi Kuruluşa iletmeniz hâlinde ilgili Kuruluş belge ve kimlik kartı basım taleplerinizi Kurumumuza iletebilir. - Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları, belgesinin ve/veya kimlik kartının yeniden basılmasını talep eden adaydan belge masraf karşılığı ile gerekli diğer bilgi ve belgeleri talep eder. Yeniden basım talepleri Kurumumuza iletildikten sonra en geç 5 iş günü içerisinde belge ve kimlik kartları yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına iletilmektedir.

Mesleki Yeterlilik Hakkında VİDEOLARA ULAŞMAK İÇİN LÜTFEN TIKLAYINIZ